Pamięć krótkoterminowa

Jeśli czytasz jakieś zdanie, zadaniem pamięci krótkoterminowej jest chwilowe pamiętanie początku zdania, tak, byś po dotarciu do końca miał pojęcie, co przeczytałeś. Potem następuje przetransportowanie znaczenia tego zdania (raczej myśli niż poszczególnych słów) do pamięci długoterminowej.
Ponadto, psychologowie wykazali w swoich badaniach, że pamięć krótkoterminowa jest w stanie przechowywać 7± 2 grup informacyjnych jednocześnie. Innymi słowy, dlatego zapamiętanie 9-ciu wyrazów nie sprawia nikomu większych problemów, ale przy 12-stu, 15-stu, każdy - bez znajomości odpowiednich technik (lub notesu) - gubi się przy ich zapamiętywaniu.

Pamięć długoterminowa ,
jest jak biblioteka, w której wszystko, absolutnie wszystko z dotychczasowego życia człowiek jest zakodowane raz na całe życie. Tak jest na poziomie podświadomym (znaczy, że pamiętasz to, ale nie jesteś tego zawsze świadomy).

A na poziomie świadomym, (tzn. że masz do tych informacji świadomy dostęp, możesz je sobie świadomie przypomnieć, w odróżnieniu od

Zrozumienie
Zrozumienie to bardzo silne narzędzie wspomagające zapamiętywanie. Dzięki niemu możesz odtworzyć o wiele więcej informacji niż gdybyś ją samą chciał zapamiętać bez zrozumienia (popularnie mówiąc - "wykuć na blaszkę").
To jest czynnik, który pomaga również odbudować zapomnianą informację, dzięki temu, że w zrozumianej zasadzie zawarty jest sposób dotarcia do niej lub jej zrekonstruowania.

Rytm
Czy wiesz dlaczego słowa piosenek, zwłaszcza tych, które lubisz, tak łatwo wpadają do ucha? Po pierwsze, ponieważ są spowite w melodię, która stymuluje uczucia i emocje (prawa półkula).
Po drugie, słowa piosenek zwykle rymują się, dzięki czemu są łatwiejsze do zapamiętania - i mają własny rytm. Wszystkie te elementy razem wzięte sprawiają, że piosenki głęboko zapadają w pamięci. Spróbuj obedrzeć piosenkę z melodii, rytmu i rymu i zobaczysz jak ciężko będzie ci zapamiętać słowa. Pamiętasz może jeszcze te proste piosenki i wierszyki z przedszkola?
Z pewnością. Teraz wiesz, dlaczego.

Częstotliwość
Łatwiej zapamiętać informację z którą często mamy kontakt. To dzięki temu tak trwale pamiętasz adres własnego domu, numery PIN itd. To samo dotyczy nauki. Coś, co jest często powtarzane
zapamiętuje się o wiele lepiej i na dłużej niż np. po jednorazowym wielkim wkuwaniu bez powtórek. Małe, ale częste powtórki są esencjonalnym czynnikiem skutecznego zapamiętywania. Powtórka, która trwa nawet kilka minutek, może zaoszczędzić ci godzin poświęconych na powtórne uczenie się tego samego.
Dlatego, im częściej "gryziesz temat", tym lepiej go zapamiętasz.

Ważność
Jest to zupełnie naturalne, że lepiej będziemy pamiętać informacje, które są dla nas ważne.
To prawo jest jakby ponad wszystkimi innymi; sprawia, że nawet jeśli nie stosujesz innych praw - kiedy np. nic o nich nie wiesz - nadal możesz osiągać wysokie wyniki. Stąd właśnie biorą się geniusze - którzy poświęcili całą swą moc umysłową pracując nad jednym tematem - szczególnie dla nich ważnym.

Świeżość
Następne naturalne prawo - świeżo zapamiętane informacje są łatwiejsze do przypomnienia.
Jest to możliwe dzięki pamięci krótkoterminowej w której zachowuje się taka informacja. Ale również dzięki niej, informacje takie szybko są zapominane. Aby wyeliminować to zjawisko, zaraz jak tylko świeża informacja znajduje się jeszcze w pamięci krótkoterminowej - należy ją przetransportować do pamięci długoterminowej - np. dzięki krótkim i częstym powtórkom.

Ale nie wykorzystuj tego prawa by uczyć się tylko na 5 minut przed egzaminem. :-)

Śmieszność
Śmieszne, absurdalne informacje są łatwiejsze do zapamiętania i przypomnienia sobie.
Trafnie śmieszny rysunek, kawał ilustrujący uczoną zasadę, śmieszne wydarzenie, anegdota związana z zapamiętywanym materiałem zapadnie ci o wiele lepiej w pamięci niż ponure, "suche" informacje. W dodatku dzięki niej możesz sobie przypomnieć całą resztę ważnych elementów, które w innym przypadku przepadły by bez śladu.
Popatrz na kilka poniższych kawałów, aby przekonać się o tym na własnej pamięci.

Żywość
Przesada
Intensywność
Automatycznie lepiej będziesz pamiętać wszystko, co odbiega od normy, co wyróżnia się, nie pasuje do kontekstu, jest dziwne, wyolbrzymione, niesamowite, niezwykłe, uderzające.
Wszystko, co wybija się ponad przeciętność, normalność dnia codziennego o wiele lepiej zapada w pamięci. Najczęściej wykorzystuje się tą zasadę w tworzeniu asocjacji - o czym przeczytasz w następnych rozdziałach.

Otoczenie
Otoczenie wpływa dwojako na zapamiętywanie.
1. W wersji negatywnej - przeszkadza ci w zapamiętywaniu, kiedy np. ucząc się oglądasz telewizję, słuchasz radia i rozmawiasz z przyjaciółmi jednocześnie. Atmosfera - jak ta na rysunku obok - nie wpływa korzystnie na naukę (no bo któż chodzi na basen uczyć się :-))
2. W wersji pozytywnej może ci ono pomóc w zapamiętywaniu i późniejszym przywoływaniu informacji. Np. studiując w pokoju przepełnionym zapachem róż - możesz wykorzystać to do zapamiętywania - np. ucząc się historii możesz wyobrazić sobie na moment rycerzy walczących różami zamiast mieczami. Późniejsze przywołanie zapachu róży pomoże ci przypomnieć sobie prawdziwą treść studiowanego materiału.

Początek
Efekt początku związany jest z fenomenem lepszego zapamiętywania informacji podawanych na początku okresu przeznaczonego na uczenie się, niż w środku tego okresu. Np. jeżeli spośród podawanych uczniom informacji nie będzie takich, które będą się wyróżniać, to początek lepiej utrwali się w pamięci niż jej środek.

Koniec
Efekt końca wiąże się dokładnie z efektem początku. Informacje podawane na początku i na końcu danego odcinka są lepiej absorbowane niż w jego środku.

Przerwa
Długie, ciągłe uczenie się jest bardzo nieskuteczne, ponieważ już po kilkunastu minutach zmniejsza ci się koncentracja. A wówczas niemożliwym jest skuteczne zapamiętywanie. Dlatego robienie przerw najlepiej po kilkunastu minutach nauki silnie
wspomaga zapamiętywanie. Jest to również związane z poprzednimi prawami. Ucząc się jednym nieprzerwanym blokiem masz tylko jeden początek i koniec. A robiąc przerwy w trakcie nauki masz ich o wiele więcej - dzięki czemu zapamiętujesz o wiele lepiej (a poza tym jesteś bardziej wypoczęty).

Wizualizacja
Skojarzenia
Znacznie lepiej zapamiętasz słowa, fakty, informacje kojarząc je z innymi. Pojedyncze, odosobnione informacje, które nie tworzą żadnych skojarzeń są niesłychanie trudne do zapamiętania. Dlatego zamiast mechanicznie powtarzać jakieś słowa, o wiele lepiej jest zapamiętywać te słowa wyobrażając je sobie - wykorzystując wszelkie możliwe prawa pamięci o których tutaj poznałeś.
Ale o tym w innym rozdziale.

Związek
O wiele łatwiej zapamiętać informację, jeśli ma ona jakiś związek z tym, co już wiesz. Dzięki temu jest ona dobudowywana do posiadanej już wiedzy - w ten sposób lepiej jest zapamiętywana.
Jak to wynika z samej nazwy tego prawa - im więcej związków stworzysz zapamiętując daną informację, tym lepiej ją zwiążesz w pamięci.

Rysunki
Gdy widzisz książkę przepełnioną rysunkami, ilustracjami i porównujesz ją do takiej, w której jest tylko sam ciągły tekst - to jak myślisz, z której uczenie się i zapamiętywanie przebiegałoby efektywniej?
Rysunki bardzo dobrze oddają treść, pomagają w zrozumieniu, w dodatku są łatwe do zapamiętania dla "wzrokowców"
Zatem robiąc notatki używaj jak najwięcej rysunków, kolorów, ilustracji, schematów itd. Jest to o wiele skuteczniejsze niż zalewanie kartki ciągiem nieczytelnego pisma.

Kolejność, Organizacja
Jest to bardzo silne prawo pamięci. Porządkowanie, sortowanie informacji bardzo pomaga je zapamiętać. Dzięki zapamiętaniu Informacji w uporządkowanej formie np. malejąco, rosnąco lub zgodnie z ruchem wskazówek zegara, będziesz mógł łatwiej przypomnieć sobie ewentualne zapomniane elementy. Kategoryzowanie, grupowanie, to wszystko pomaga naszej pamięci wytworzyć dodatkowe związki między informacjami - co w myśl poprzedniej zasady ułatwia zapamiętywanie. Jest tutaj również wykorzystana praca lewej półkuli. A jak już wiesz, współpraca obu półkul zapewnia maksymalne efekty.

Indywidualny Styl Przyswajania Informacji
te style to:

Skuteczne zapamiętywanie jest wynikiem stosowania praw pamięci.
I nie ma na to innego sposobu.